Artrose kan weliswaar ieder gewricht treffen, toch treedt de ziekte bijzonder vaak op aan heupen, ellebogen en spronggewrichten. Tijdens het ziekteverloop ontstaan knobbelige woekeringen langs de randen van kraakbeen en gewrichtskapsels en de smerende eigenschappen van de synovia (gewrichtsvloeistof) wordt verminderd, waardoor het gewricht steeds verder afslijt en op den duur zelfs helemaal kapot kan gaan.

Vaak ontstaat artrose door voorafgaande artritis (gewrichtsontsteking). Artritis kan worden veroorzaakt door een foutieve stand van het gewricht of door hoge belasting op jonge leeftijd, verkeerde voeding en overgewicht. Artrose is op zich niet erfelijk, maar er bestaat wel genetische aanleg voor ziekten die artrose tot gevolg kunnen hebben (bijv. foutieve stand van gewrichten, overgewicht, osteochondrose, enz.).

Welke slechte gewrichtsstanden zijn er?

De bekendste slechte standen van gewrichten zijn heup- en elleboogdysplasie. Honden van allerlei rassen en grootten kunnen er last van hebben, maar sommige rassen hebben er een sterke genetische aanleg voor. Oorzaak is een te grote speling in het gewricht. Dat wil zeggen dat de kop niet voldoende in de kom gestabiliseerd wordt. Daardoor worden de kop en kom verkeerd belast en slijten overmatig. Op den duur leidt deze toestand tot degeneratieve veranderingen: er ontstaat artrose 

Aan welke symptomen is artrose te herkennen?

Een definitieve diagnose van artrose kan enkel door middel van röntgenfoto’s worden gesteld. Het vermoeden ontstaat op basis van diverse symptomen:

• zichtbaar dikker gewricht
• bijten/likken aan de pijnlijke plek
• problemen met opstaan en gaan liggen
• verminderde bewegingsdrang
• verslechtering van traplopen en in de auto springen
• kreupelheid (vooral na lange wandelingen)
• vaak veranderen van de ligpositie om het pijnlijke gewricht te ontzien
• verminderde activiteit
• voorkeur voor warme en zachte ondergrond
  
  
  
  

Kun je artrose voorkomen?

Het is niet mogelijk om artrose op latere leeftijd compleet te voorkomen, maar je kunt wel het risico verkleinen, door met een aantal dingen rekening te houden.

Let er bij pups en jonge honden goed op dat het dier niet overbelast wordt. Natuurlijk heeft een hond baat bij beweging die bij zijn leeftijd past, maar fietsen, joggen en stop-and-go-spelletjes (alle spelletjes waarbij de hond plotseling afremt, zoals balspelletjes en stokje-halen) zijn taboe. Laat een pup liever geen trappen of treetjes opklimmen en til hem de auto in en uit. Omdat zoiets bij een laten we zeggen 8 maanden Deense dog lastig wordt, kun je een speciaal ontwikkelde instaphulp gebruiken. Die maakt het makkelijk voor de hond om in de kofferruimte te stappen en daarmee wordt schadelijke belasting vermeden.

Gezonde, uitgebalanceerde voeding speelt net zo goed een belangrijke rol als het juiste lichaamsgewicht van de hond, omdat al verhoudingsgewijs weinig overgewicht er onvermijdelijk toe leidt dat de gewrichten op den duur overbelast raken. Ook is het van belang om hondensport als agility, canicross en discdogging op een verantwoorde manier te beoefenen, daarbij lettend op ras en lichaamsbouw.

Welke behandelingen zijn mogelijk?

Omdat artrose op zich ongeneeslijk is, worden in eerste instantie de symptomen behandeld. Ook wordt de voortgang van de ziekte zo goed als mogelijk een halt toegeroepen. In de reguliere geneeskunde worden meestal ontstekingsremmende middelen ingezet. Omdat die de maag en stofwisseling van de hond op lange termijn sterk belasten, zouden ze slechts in uitzonderingsgevallen langdurig gegeven mogen worden.

Naast gewichtsafname, indien nodig, kan fysiotherapie helpen om de hond het leven makkelijker te maken.

Werkt duivelsklauw tegen artrose?

De uit Afrika afkomstige, geneeskrachtige plant, waarvan de wortels worden gedroogd en tot poeder vermalen, wordt sinds lange tijd gebruikt bij artrose en gewrichtsziekten.

De belangrijkste werkzame stoffen zijn vooral gluco-iridoïden (minstens 2,2%), die een sterk ontstekingsremmende werking hebben. Duivelsklauw bestaat ook uit een hoge concentratie van een speciale soort iridoïde, zogenaamd harpagoside (minstens 1%), dat naast ontstekingsremmend ook pijnstillend werkt.

In verschillende klinische humane onderzoeken is de hoge werkzaamheid van duivelsklauw aangetoond, terwijl er zelden bijwerkingen optraden. De bijwerkingen die voorkwamen, beperkten zich tot lichte spijsverteringsklachten of lichte hoofdpijn, duizeligheid of overgevoeligheidsreacties van de huid. In een dubbelblind onderzoek, waarin meer dan 50 proefpersonen 400 mg van een extract met een gluco-iridoïdegehalte van 1,5% kregen gedurende 3 weken, was na 10 dagen een significante verbetering te zien in de subjectieve pijnbeleving van de proefpersonen, waarbij de resultaten bij lichte tot middelzware gevallen van artrose beter waren dan bij sterke artrose.

En wat doet duivelsklauw voor mijn hond?

Honden die last hebben van artrose, hebben een duidelijk verminderde bewegingsdrang, wat de levenskwaliteit sterk aantast. Langdurige pijnstilling verlicht weliswaar de klachten die door artrose worden veroorzaakt, maar heeft in veel gevallen duidelijke bijwerkingen, die zich vooral uiten in maagproblemen zoals gastritis of maagzweren.

Duivelsklauw beschikt, in tegenstelling tot klassieke, niet-steroïde ontstekingsremmers, over de eigenschap die de productie van maagwandbeschermende signaalstoffen te stimuleren. Dat maakt het mogelijk duivelsklauw gedurende lange tijd in te zetten. Bij gebruik van klassieke pijnstillers wordt de maagwand zwaar belast. 

Hoe kan ik mijn hond verder nog ondersteunen?

Naast het verstrekken van passende medicatie of een geschikt voedingssupplement, kun je een aantal dingen doen om je hond te ondersteunen:

• Zorg voor een comfortabele, goed bereikbare ligplaats 
• gebruik een orthopedisch hondenbed 
• de voeding afstemmen
• beweging en soort belasting aan de situatie aanpassen
  
  

Daarnaast moet de eigenaar leren zijn hond goed te lezen, omdat sommige honden niet stoppen met spelen als ze pijn hebben. De beste manier om een hond met artrose bezig te houden, is hem hersen- en neuswerk te bieden en dagelijks gelijkmatige, makkelijke wandelingen over liefst natuurlijke bodem te maken.


Geschreven door: K. Roskam 2022

Bronnen: Treatment of osteoarthritic pain with herbal drugs (s.chrubasik/m.wink) Department of Pharmaceutical Biology University of Heidelberg